De evacuatie van de kampen

Met het naderen van de geallieerden besluit de SS om over te gaan tot de evacuatie van het kamp. Gevangenen worden op zogenaamde dodenmarsen gestuurd. Duizenden gevangenen moeten te voet of per trein naar de verzamelkampen van Wöbbelin, Sandbostel of Bergen-Belsen. Daar worden ze achtergelaten om te sterven. Ook in deze drie kampen kwamen dorpsgenoten om.

Bergen-Belsen

Gevangenen worden zonder voedsel of medische zorg in de evacuatiekampen onder catastrofale hygiënische omstandigheden aan hun lot overgelaten. Ondertussen wist de SS alle sporen van hun misdaden uit. Ook de zusjes Margot en Anne Frank overlijden in het kamp.

Sandbostel

Het kamp van Sandbostel was sinds 1939 een groot krijgsgevangenenkamp (Stalag XB). In april ’45 worden gevangenen uit Neuengamme in het kamp ondergebracht. Op twee weken tijd sterven er 3.000 gevangenen, tot ze op 29 april 1945 door het Britse leger worden bevrijd.

Wöbbelin

Begin ‘45 wordt het onthaalkamp van Wöbbelin opgericht. Gevangenen uit de satellietkampen worden hierin onder gebracht. De hutten voor de gevangenen waren niet klaar, er was 1 waterpomp voor 5.000 gevangenen. Meer dan 1.000 van hen sterven door honger en ziekte. Op 2 mei wordt het kamp door de Amerikanen bevrijd.

Cap Arcona, Athen & Thielbek

Wanneer ook deze verzamelkampen overbevolkt raken, neemt de SS drie schepen in de baai van Lübeck in beslag: de Cap Arcona, Athen en Thielbek. 9.000 gevangenen worden ondergebracht in de scheepsruimen. Op 3 mei 1945 worden de schepen gebombardeerd door de Britse Royal Air Force. Men denkt dat het gaat om vluchtende Duitse troepen. De Cap Arcona en de Thielbek vliegen in brand. Slecht enkele uren voor de capitulatie sterven nog 6.600 gevangenen in de vlammen, door verdrinkingsdood of worden door Nazi’s aan wal neergemaaid. Slechts een 450 gevangenen overleven, waaronder Frans Vangilbergen uit Kiezegem.

Het stoomschip Cap Arcona was een groot Duits passagiersschip en voer op de Duitsland-Zuid Amerikalijn. Vanaf 1940 werd het door de Duitse Kriegsmarine in beslag genomen ter ondersteuning van de oorlog.